O MUNXIDOR
O traballo sobre un ser vivo esixe ó munxidor coñece-las características de cada unha das vacas a munxir, as súas necesidades, as súas produccións e as súas reaccións.
Coñecemento teórico e práctco da anatomía e fisioloxía da munxidura.
Coñecemento da munxidoira. O seu funcionamento e manexo correcto, para que a súa utilización non se convirta en axente agresor.
¡ A hixiene do munxidor é IMPORTANTE !
Un munxidor con deficiente hixiene persoal moi difícilmente poderá entregar leite de calidade e mante-lo equipo en condicións adecuadas.
|
- Limpeza de:
- mans e uñas.
- roupas de traballo
- É aconsellable:
- uso de guantes.
- sempre que sospeite que tocou unha vaca con mamite debe proceder ó seu lavado e desinfección antes de toca-la seguinte.
|
IMPORTANCIA DO MUNXIDO.
O tempo dedicado ó munxido é unha parte cativa dentro do empregado noutros traballos da explotación gandeira. Nembargantes os esforzos realizados en todo o proceso de producción de leite poden verse minguados, se a derradeira fase, na que se extrae o leite da ubre, se non se fai dun xeito máis adecuado.
Unha munxidura correcta implica facer certas manipulacións que faciliten a conservación das características propias dun leite hixiénico e de calidade física correcta.
Establecer unha boa rutina de munxidura permite, nalgúns casos ata un 5% máis de leite e incide positivamente nun programa de control da mamite.
- A vaca é un animal de costumes
: siga sempre as mesmas pautas de manexo.
- Respecte o horario de munxidura
: favorece a estimulación.
- Evite poñer nervioso ó animal
: empeora a baixada do leite.
- Evite ruxidos ó redor
- O traslado debe facerse sen forza-lo animal.
PRIMEIRO MUNXIDO
A primeira munxidura debe facerse nas catro horas seguintes ó parto, este producto obtido será o costro. Subminístrase este alimento inmediatamente á cría acabada de nacer.
A primeira munxidura de carácter comercial obtense pasados dous días desde o parto, cando a vaca deixa de producir costro e empeza a producción de leite apto para o consumo e transformación industrial.
FRECUENCIA
En condicións normais a munxidura practícase dúas veces por día. Munxir unha vez cada día minguaría a producción nun 35% e a reducción de traballo e de custos non compensaría a perda económica.
A práctica de munxir tres veces cada día incrementa a producción total no conxunto da lactación, máis é desaconsellable polo incremento de traballo, gasto de electricidade, deterxente, maquinaria, desinfectantes e reducción do tempo de pastoreo ocasionado polo traslado da vaca ó lugar de munxidura.
DESENVOLVEMENTO DA MAMITE
|
A causa inmediata da mamite é a infección da ubre con xermes patóxenos, que chegan pola canle do pezón ó tecido glandular onde se multiplican.
|
RISCO DE INFECCIÓN
O risco de infección está determinado por:
- Nº de xermes patóxenos.
- Frecuencia de contacto do ubre cos microorganismos.
- Da patoxenidade do xerme
- Da capacidade defensiva específica da ubre do animal.
Non tódalas infeccións producen obrigatoriamente unha inflamación da ubre.
A evolución probable vese a continuación:
Influencias ambientais desfavorables --> |
1. Ubre sa |
Xermes patóxenos --> |
2. Ubre debilitada |
influencias ambientais desfavorables --> |
3. ubre infectada |
|
4. ubre enferma |
|
|
RUTINA DA MUNXIDURA
- Ambiente limpo e pouco estresante para as vacas
.
- Ser rutineiro nas horas e na forma de traer os animais á munxidura.
- Vacas asustadas ou excitadas antes da munxidura poden:
Altera-la baixada do leite.
Diminuí-la súa resistencia ás enfermidades.
- As mans deben limparse con xabón e auga e secarse.
- Antes de iniciarse a munxidura.
- Sempre que se ensucien durante a munxidura.
Unhas mans limpas e sans minimizan a transmisión de microorganismos causantes da mamite entre animais.
- Limpa-las mamilas antes da munxidura.
- O método común é lavar con auga xabonosa , pero recoméndase mollar únicamente as mamilas, nunca o cuarterón, xa que se se molla toda a ubre é máis difícil o secado previo á colocación da máquina de munxidura.
- Se está pouco sucia, pódese limpar simplemente cunha toalla de papel para cada vaca.
- Se se utiliza unha sala con pulverizadores hai que asegurarse de que estes funcionen correctamente e estean axustados.
- É necesario o emprego dun caldeiro cunha solución limpadora e toallas individuais.
- As toallas de papel individuais son preferibles ás esponxas ou toalliñas de tea, xa que estas últimas incrementan o risco de transmisión de enfermidades.
- A eliminación de pelos das ubres reduce a cantidade de suciedade e feces adheridas, que poden contamina-lo leite. As ubres con pelos longos son máis difíciles de limpar e secar.
- Ubres húmidas e sucias aumentan o risco de:
- Contaminación bacteriana do leite (BACTERIOLOXÍA)
- Mamite.
Estas normas axuda a minimiza-lo risco de novas infeccións, contribúen ó proceso de estimulación da ubre e melloran a calidade do leite munxido.
|
|
- Secado completo das mamilas.
Con toalliñas individuais de papel, preferiblemente de tea:
- unha para cada animal.
- lavala, desinfectala e secala entre cada munxidura.
- Examina-las ubres e o leite para detectar indicios de mamite.
Exame físico da ubre e extracción dos primeiros chorros de leite de cada unha das mamilas, nunca na man do munxidor, xa que aumenta o risco de transmisión de mamite entre vacas.
Un despunte correcto fai:
- Diminuí-lo número de novas infeccións e elimina-los microorganismos da canle da mamila.
- Controla-las vacas mamíticas.
- Baixa-la bacterioloxía.
|
|
- Colocación das tetoeiras
Débense poner entre un minuto ou minuto e medio despois do comezo da preparación da ubre:
- limpeza da ubre
- extracción dos primeiros chorros de leite
A colocación farase con coidado, para reduci-la cantidade de aire que entra dentro do sistema
- Revisa-las máquinas de munxidura cando sexa preciso.
As unidades de munxidura:
- Estarán aliñadas correctamente para previ-las perdas de baleiro.
Estas perdas identifícanse por un ruxido característico que indica un perigo de incrementa-la incidencia de mamite.
- Se as tetoeiras estiveran mal encaixadas poden bloquea-la saida do leite e aumenta-la cantidade
deste que queda no interior da ubre despois da munxidura.
- Pecha-lo baleiro antes de retira-la unidade de munxidura.
|
Ó finaliza-la munxidura, hai que evita-la SOBREMUNXIDURA, que se produce pola actuación das tetoeiras sobre os cuarteróns sen leite.
¡O baleiro debe de cortarse antes de retira-las tetoeiras!
- Unha sobremunxidura (un ou dous minutos)
- Estira-las tetoeiras co baleiro funcionando
|
- Aplicar un baño de mamilas
|
- Xusto despois da retirada das tetoeiras.
- Debe ser antiséptico e levarse a cabo despois de cada munxidura, e cubrir polo menos o tercio inferior da mamila.
|
ACCIÓNS |
Destrúe os microorganismos |
Prevén a colonización da canle da mamila polos xermes |
Elimina posibles infeccións xa existentes na canle da mamila |
Os contenedores do baño de mamilas:
- Deben manterse limpos e en boas condicións.
- Nunca debe devolverse o contido dunha botella ó depósito orixinal.
- Se o desinfectante se enche de palla ou outro tipo de suciedade contaminante, débese de rexeita-lo seu contido, limpa-la botella e enchela de novo con dexinfectante.
- A orde das vacas na munxidura axuda a controla-lo contaxio da mamite.
- 1. As vacas de primeiro parto
- 2. As adultas cun reconto de células somáticas baixo.
- 3. As adultas cun reconto de células somáticas alto.
- 4. Finalmente as que teñan mamite clínica.
As probabilidades de contaxio reduciranse considerablemente.
- Limpeza dos tanques de frio.
Farase inmediatamente despois da retirada do leite.
Algúns tanques realizan o proceso automáticamente.
- Aclarado inicial:
Retirada dos restos de leite que queden no tanque
- Limpeza coa solución alcalino-clorada:
- Auga quente a 45ºC-50ºC
- Producto alcalino-clorado
- Limpeza coa solución ácida (semanalmente)
- Auga quente a 45ºC-50ºC
- Producto ácido.
- Retirada da pedra do leite. residuos minerais
- Aclarado final:
- Retirada dos restos orgánicos (graxas e proteinas).
- Desinfección
- Evacuación dos restos das solucións de limpeza.
Mantemento do equipo de munxidura.
Diariamente: |
- Face-lo lavado como corresponda e deixa-las tetoeiras secando o aire despois de cada munxidura
- Controla-lo nivel de baleiro da muxidora
- Comproba-la limpeza da unidade final
|
Semanalmente: |
- Comproba-la limpeza das tetoeiras
- Controla-lo paso do aire pola entrada de admisión dos colectores e a súa limpeza
|
Quincenalmente: |
- Limpa-la admisión do aire:
- da válvula reguladora do baleiro
- de aire dos pulsadores
- Controla-lo:
- nivel de aceite da bomba
- tensión das correas
|
Mensualmente: |
- Limpa-las billas de leite e de baleiro
- Comprobar:
- estado das tetoeiras
- drenaxe da conducción de baleiro
|
Semestralmente: |
- Limpeza xeral da instalación.
- Controla-lo funcionamento dos pulsadores
|
Anualmente: |
- Control mecánico de toda a instalación
|
|